لکنت زبان

اين اختلال بيشتر در پسرها ديده مي شود و معمولاً در ديگر اعضاي خانواده و اقوام کودک مبتلا نيز ديده مي شود. اما لکنت تنها به واسطه جنسيت يا ژنتيک ايجاد نمي شود بلکه عوامل و مشکلات عصبي فيزيولوژيک و روان شناختي هم در بروز لکنت سهم دارند.
علاوه بر اين مشخص شده است که لکنت در موقعيت هاي استرس زا تشديد مي شود. لکنت زبان اغلب به طور ناگهاني شروع نمي شود و طي يک دوره چند هفته يا چند ماهه با تکرار اصوات، تکرار کلمه اول يک عبارت يا کلمات طولاني بروز پيدا مي کند.
با پيشرفت کردن اختلال، تکرارها بيشتر و بيشتر مي شوند و سرانجام کودک در بيشتر کلمات يا عبارات مهم دچار لکنت زبان پايدار مي شود. متاسفانه لکنت زبان معمولاً سيري طولاني دارد و گاهي کودک به مدت چند هفته تا چند ماه هيچ مشکلي ندارد اما دوباره مشکلش تشديد مي شود.
اين تشديد شدن نشانه ها معمولاً زماني بروز پيدا مي کند که فرد مبتلا براي برقراري ارتباط تحت فشار قرار مي گيرد. خوشبختانه 50 تا 80 درصد چنين کودکاني اگر دچار لکنت خفيف باشند خود به خود بهبود مي يابند. اما اگر مشکل کودک ادامه يابد و براي درمانش چاره اي انديشيده نشود احتمالاً در آينده دچار مشکلات تحصيلي و اجتماعي مي شود. اين اختلال ممکن است حتي با بزرگ تر شدن کودک دشواري هاي بيشتر ي نيز براي او ايجاد کند. يکي از سخت ترين مشکلاتي که اين کودکان با آن رو به رو هستند آن است که مي دانند چه مطلبي را مي خواهند بيان کنند و شايد بارها نيز آن را تمرين يا تکرار کرده اند، اما در هر شرايطي قادر به بيان آن نيستند.
بنابراين، کودکان براي کاهش و يا رهايي از فشار حاصله از وقفه هاي غير ارادي در کلام شان، دچار پريشاني و آشفتگي مي شوند و سعي مي کنند با تلاش و چالش صحبت خود را ادامه دهند. درمان لکنت کودک معمولاً از طريق گفتار درماني انجام مي شود و يک گفتار درمانگر ماهر، طي جلسات متعدد مي تواند کمک بسزايي به اين کودکان کند. اما نکته مهمي که وجود دارد اين است که مبتلايان به لکنت معمولاً اعتماد به نفس پاييني دارند و مبتلا به اضطراب يا افسردگي نيز هستند بنابراين ممکن است به غير از درمان لکنت، نيازمند درمان هاي ديگري نيز باشند. از اين رو، در کنار جلسات گفتار درماني، مراجعه به يک روان پزشک يا روان شناس به منظور بررسي همه ابعاد مشکل فرزندتان ضروري است.
با اين حال به طور کلي مواردي وجود دارد که در محيط خانواده از عهده والدين برمي آيد که شامل اين موارد است:
1) با فرزندتان با محبت و صميمانه صحبت کنيد، اما در عين حال لحن تان به گونه اي نباشد که از آن، دلسوزي يا ترحم استنباط شود. اين تغيير در لحن شما، به طور مستقيم و بلافاصله به رفع مشکل او منجر نمي شود بلکه بايد در دراز مدت و با صبر و شکيبايي اين مشکل را حل کرد.
2) نحوه گفتار او را مورد تمسخر قرار ندهيد يا با نگراني نشان ندهيد که حوصله گوش دادن به او را نداريد.
3) به جاي او جمله اش را کامل نکنيد؛ بلکه برعکس مشوق او براي حرف زدن باشيد. بدين منظور موقعيت هايي را برايش فراهم کنيد که شروع به صحبت کند يا در گفت و گويي شرکت کند. در عين حال بايد اين موقعيت را به صورت طبيعي و نه ساختگي ايجاد کنيد تا افزايش دهنده واقعي توانمندي هاي او باشد.
4) به عواملي که باعث اضطراب يا کاهش اعتماد به نفس او مي شود بينديشيد و تلاش کنيد تا در بهبود اين مشکلات راهنماي مناسبي برايش باشيد.
5) از کنترل کردن تمامي برنامه ها و اصطلاحاً نظارت بيش از حد او خودداري کنيد گاهي اوقات نگراني بيش از حد والدين درباره برنامه هاي روزمره، لکنت در کودکان را تشديد مي کند.
سعي کنيد زمان هايي را در اختيارش بگذاريد که خودش براي آن ها برنامه ريزي کند. زهرا حسين زاده ملکي- روان شناس باليني برگرفت از سایت میگنا روان شناسی تربیتی و آموزش و پرورش...